Kołowrotki pełnią bardzo ważną funkcję podczas wędkowania, dlatego odpowiedni ich wybór dla wędkarza nie jest łatwy. Postaramy się opisać w drobnych szczegółach, jakie są rodzaje kołowrotków, jak czytać ich parametry i na co zwrócić uwagę przy zakupie sprzętu wędkarskiego.
Na rynku rozróżniamy dwa rodzaje kołowrotków: z ruchomą i stałą szpulą. Różnica polega na ułożeniu szpuli.
Kołowrotek ze stałą szpulą jest stosowany w metodzie muchowej. Kołowrotki z ruchomą szpulą są bardziej popularne i wykorzystywane do większości metod, dlatego bardziej skupimy się na szczegółach tego typu.
Zacznijmy od parametrów które napisane są na kołowrotkach:
Przełożenie – np 5.0.1 oznacza, że na jeden pełny obrót korbki, żyłka nawinie się 5 razy na szpule czyli jeden obrót korbką = 5 obrotów kabłąka.
Oznaczenie na szpuli: 0.25 = 200 m lub 0.20 = 300 m, tzn. ile metrów żyłki i jakiej grubości wejdzie na daną szpule.
Korpus kołowrotka może być plastikowy lub z innego tworzywa. W środku znajduje się przekładnia metalowa oraz łożyska. W Chińskich podróbkach możemy znaleźć plastikową przekładnię (przy dużej rybie kołowrotek się zepsuje). W drogich kołowrotkach szpula wykonana jest z aluminium. W opakowaniu znajdziemy też drugą szpulkę, która najczęściej wykonana jest z gorszych materiałów np. plastik. Szpula ta ma także mniejszą pojemność żyłki.
Rodzaje hamulca w kołowrotkach.
Hamulec w kołowrotku służy do hamowania żyłki. Przykładowo gdy ciągniemy dużą rybę musimy tak wyregulować tenże hamulec w kołowrotku, tak aby ryba się nie zerwała, tylko wolno wyciągała żyłkę z kołowrotka i szybciej się męczyła. Dobrze dobrany sprzęt, amortyzacja wędki, grubość żyłki i kołowrotek z dobrym hamulcem + doświadczenie wędkarza może zdziałać cuda. Przykładem jest wyciągnięcie 3 kg karpia na przyponie 0.09 mm.
kołowrotki z górnym hamulcem:
– górny hamulec posiada blokadę z góry i hamuje bezpośrednio szpulę.
Kołowrotki z tylnym hamulcem (dolnym)
– dolny hamulec blokuje przekładnie.
Kołowrotki z wolnym biegiem
(rozłączenie mechanizmu ze szpulą) takie zastosowanie hamulca stosuje się w metodzie gruntowej, kiedy mamy naprężoną żyłkę. Ryba podczas brania może bardzo mocno pociągnąć zestaw i wciągnąć całą wędkę do wody lub brania czasem są bardzo delikatne i jak ryba poczuje opór to wypluje przynętę i odpłynie. Dlatego właśnie używa się tzw. „wolnego biegu szpuli”, gdy go uruchomimy to szpula obraca się swobodnie i ryba podczas brania nie poczuje oporu. Żeby zwolnić wolny bieg wystarczy przesunąć dźwignie lub przekręcić korbką. Automatycznie wolny bieg się wyłączy a uruchomi się wyregulowany poprzednio hamulec.